Fetal ultrason, hamilelik sırasında kullanılan bir testtir. Anne karnındaki (rahim içinde) bebeğin görüntüsünü oluşturur. Doğmamış bebeğin sağlığını kontrol etmenin güvenli bir yoludur. Fetal ultrason sırasında kalbi, kafası ve omurgası, bebeğin diğer organ ve yapıları ile birlikte değerlendirilir. Test genellikle annenin karnından (trans abdominal) bazı durumlarda vajinal prob kullanılarak (trans vajinal) yapılır.
Fetal ultrasonun birkaç tipi vardır:
Ultrason, ses dalgaları göndermek ve almak için dönüştürücü adı verilen elektronik bir aparat kullanır. İşlem sırasında hiçbir radyasyon kullanılmaz. Dönüştürücü karın üzerinde hareket ettirilir ve ses dalgaları deri, kas, kemik ve sıvılar arasında farklı hızlarda hareket eder. Ses dalgaları bir yankı gibi bebekten yansır ve dönüştürücüye geri döner. Cihaz içindeki işlemci, ses dalgalarını ekrana görüntü olarak yansıtır.
Ultrasonografi konjenital anomalilerin (doğumsal kusurlar) doğumdan önce saptanmasında temel araçtır. Detaylı fetal ultrasonografi, bebeğin dış ve iç anatomisinin değerlendirilmesi ve major yapısal anomalilerin (bebekte ölüme ya da ciddi sakatlığa neden olan yapısal kusurlar) saptanmasının yanı sıra kromozomal anomaliler ve genetik sendromlar açısından şüpheli bulguların da saptanabildiği bir ultrasonografik incelemedir.
Aile öyküsü veya enfeksiyon ve çeşitli ilaçlar gibi dış etkilere maruziyeti olan kadınların bebekleri doğumsal anomaliler için risk altındadırlar ancak bebeklerdeki anomalilerin büyük çoğunluğu düşük riskli grupta olmaktadır. Bu nedenle bu inceleme tüm gebe kadınlara rutin olarak önerilmelidir.
Detaylı fetal ultrasonografide esas amaçlar nelerdir?
Bebeğin büyüme ve yaşının teyit edilmesi
Tahmini doğum zamanının belirlenmesi
Major yapısal anomaliler için inceleme
Kromozomal anomali (mesela Down sendromu) belirteçleri için inceleme
Plasenta (bebeğin eşi) pozisyonunun belirlenmesi
Majör yapısal anomali tespit edildiğinde gebelik terminasyonu alternatifi sunulabilir veya anomalili bebeğin bakım ve ameliyatları için hazırlıklı olunur. Yine minör belirteçleri (bebekte ciddi sağlık problemi oluşturmayan ve ultrasonda sık görülen belirteçler) saptayarak Down Sendromu tarama testlerinin duyarlılığını arttırabilmek mümkün hale gelir.
Fetal ultrason, doğum öncesi takip sürecinin rutin bir parçasıdır çünkü önemli bilgiler veren bir prosedürdür. Rutin bir doğum öncesi ultrason ile, doğacak bebekteki pek çok olası kusurlar veya diğer sorunlar tespit edebilir.
• Karın ve mide
• Kollar, bacaklar ve diğer vücut parçaları
• Başın arkası ve boyun
• Baş ve beyin
• Kalp odacıkları ve kapakçıkları
• Kalp ana damarları ve dalları
• Böbrekler
• Plasenta yerleşimi ve görünümü
• Omurga
• Göbek bağı
• Mesane (idrar torbası)
Fetal ultrason ile ayrıca; çoğul gebelikler, bebeğin gebelik yaşı, amniyotik sıvının alınması sırasında (amniyosentez) iğne ile rahmin neresinden girileceği ve bebekte büyüme sorunu olup olmadığı tespit edilir.
Gebeliğinizi takip eden jinekoloğunuzun Perinatolog (yüksek riskli gebelik uzmanı) tarafından fetal ultrason yapılmasını istemek için başka nedenleri olabilir.
Tüm prosedürlerin kendilerine özgü birtakım riskleri olabilir. Çalışma prensibi insan kulağının, dolayısı ile doğmamış bebeğin de duyamayacağı frekanstaki ses dalgaları olan ultrasonun sizde yada doğacak bebeğinizde oluşturabileceği olumsuz bir etki kanıtlanmamıştır.
Bununla birlikte, bazı anne adaylarının tarif ettiği yakınmalar:
• Dönüştürücünün (prob) yaptığı bası nedeni ile karın veya vajinadaki hafif rahatsızlık hissi
• Lateks alerjiniz varsa, dönüştürücüye takılan kılıfa reaksiyon
Bazı durumlarda, ultrason yanlış pozitiflik olarak adlandırılan, aslında olmayan bir sorunu varmış gibi gösterebilir. Yanlış negatiflik denen, aslında mevcut olmasına rağmen gözden kaçırabilen sorunlar da olabilir. Böyle durumlarda fetal ultrasondan sonra ek testler gerekebilir.
Fetal ultrason bazen ebeveynler için hatıra görüntüleri veya videoların elde edilmesi gibi tıbbi olmayan nedenlerle yapılır. Bu durumlarda, eğitimsiz personelin görüntüleri yanlış yorumlaması ve ebeveynlere yanlış bilgi vermesi mümkündür. Fetal ultrasonun eğitimli tıbbi personel tarafından yapıldığından emin olun. Sorularınız varsa gebeliğinizi takip eden uzmanınızla konuşun veya Perinatoloji uzmanından (riskli gebelikler uzmanı) görüş alın.
Perinatoloji uzmanınız tüm prosedürü size detaylı şeklide açıklayacaktır. Aklınızdaki tüm soruları sorun. Prosedür öncesi sizden işleme izin verdiğinizi belgeleyen bir onay formu imzalamanız istenebilir. Formu dikkatlice okuyunuz.
Net olmayan bir şey varsa sorun.
Şu durumlarda doktorunuzu bilgilendirin:
• Herhangi bir ilaç, lateks, bant veya anestezik ilaca duyarlılığınız veya alerjiniz varsa
• Reçeteli/reçetesiz satılan ilaçlar, vitaminler ve bitkisel takviyeler dahil herhangi bir ilaç kullanıyorsanız.
Daha net görüntüler elde etmek için işlemden birkaç gün öncesinden 2,5 litre (yaklaşık 13 bardak)/gün su içmeniz istenebilir.
Site by Black Cap Media.